Als je ergens aan begint wil je het vaak afwerken. Zwerfafval heeft geen de eigenschap dat ondersteunt. Als je op een afstandje naar zwerfafval kijkt, zie je het nog niet. Een drankkarton, een wikkel, een snoepzak, een boodschappentasje, een blik van frisdrank en daarnaast ligt een blik van bier. Gemaakt van geplastificeerd papier, plastic, blik en aluminium. Je zet je eerste passen om met je grijper deze verpakkingen op te rapen. Je raapt ze op, stopt ze in je afvalzak en kijkt nog eens goed. Voor je op de grond ligt nog meer plastic, deels aan het oog onttrokken door het gras, deels bedekt door aarde.
Aan de slag – folie en plastic bekers
Met je grijper duw je het gras aan de kant en pakt het stukje plastic, geen enkel probleem. Dan het stukje dat deels bedekt is door de grond.
Je grijpt, knijpt en dan helemaal niets…… De grond is uitgedroogd en het stukje plastic zit vast. Soms helpt het door met je hakken de grond wat losser te maken, zodat je het stukje alsnog kunt pakken.
OF
Je grijpt, knijpt en dan heb je een klein stukje te pakken. De rest blijft achter. Waarschijnlijk ligt het plastic er al enige tijd en heeft het UV licht zijn werk gedaan. Het oorspronkelijke materiaal is bros geworden en valt reeds bij het aanraken in vele kleine stukjes uit elkaar. Je raapt dan maar wat je kunt rapen en de rest blijft achter, om in de tijd te vergaan tot voor het menselijk oog onzichtbaar microplastic. Als je geluk hebt en het plastic is al langere tijd bedekt door de aarde en het UV licht heeft zijn werk niet kunnen doen, dan bestaat de kans dat je het in je afvalzak kunt krijgen.
zwerfafval en maaien
Bij het ruimen van zwerfvuil, bepaald de locatie natuurlijk wat je zult vinden. Ook het gegeven of er in het verleden geruimd is, is heel bepalend voor wat je vindt en in welke staat het verkeert. Er zijn gebieden waar maar heel beperkt zwerfafval is ingezameld of misschien nog wel nooit. Zijn dit gebieden die regulier mee worden genomen bij maaiwerkzaamheden? Dan laat zich raden wat er met het zwerfafval gebeurd wat door de maaimessen wordt geraakt.
- Als het papier betreft, dan kan dit in vele stukjes uit elkaar worden geslagen waarna de seizoenen ervoor zorgen dat het verdwijnt.
- Als het geplastificeerd papier betreft, denk hierbij bijvoorbeeld aan drankkartons, dan vind je deze lange tijd terug als snippers en als je nog langer wacht als hele dunne stukjes plastic folie. Het papier wordt immers door de natuur opgenomen.
- Als het plastic betreft, denk bijvoorbeeld aan PET flesjes, maar ook aan drinkbekers, aanstekers, rietjes, wattenstaafjes, blisters, snoepzakken, wikkels van repen, deksels van koffiebekers. Je vindt ze na jaren terug als kleine stukjes.
- Als het metaal betreft, denk bijvoorbeeld aan frisdrankblikjes, bierblikjes, blikjes van snoepjes. Deze worden door de messen van de machine in verschillende veelal vlijmscherpe stukken getransformeerd. Volgens een vermelding op de website https://recyclingnetwerk.org/2019/09/14/hoe-drankblikjes-levensgevaarlijk-zijn-voor-koeien lopen in Nederland naar schatting jaarlijks circa 12.000 koeien scherp-in letsel op als gevolg van zwerfafval. Daarvan overlijden er jaarlijks circa 4.000. Dan hebben we het nog niet gehad over de schapen, die dit zelfde lot kan treffen. Blik ligt verborgen in het gras, waarop de koeien en schapen grazen, maar ze kunnen ook in het gras zitten dat wordt gebruikt als wintervoer. Daarbij rijst de vraag hoeveel van de gebieden, welke als voedselbron voor deze dieren dienen door zwerfafval inzamelaars worden bezocht. Buiten de openbare natuurgebieden, zal dit mogelijk heel beperkt zijn, omdat het vaak privégronden betreft. Dit betekent dat het risico op scherp-in letsel nog decennia na het weggooien van een blikje blijft bestaan.
zwerfafval met vraagtekens ??
Het is niet altijd duidelijk wat de herkomst is van Zwerfafval. Zo ontvingen we de melding van Proper Strand Lopers. Proper Strand Lopers is een burgerinitiatief, een netwerk van 5500 zwerfvuilruimende vrijwilligers die onder meer Facebook gebruiken als platform. Leden van Proper Strand Lopers zijn onder andere actief op de Belgische stranden.
Ze stuurden WasteTime deze foto:
Gedurende een langere periode werden steeds van deze dopjes ingezameld. Heel herkenbare vorm maar het was geheel niet duidelijk waar deze dopjes vandaan kwamen.
Totdat maanden later een stuk van een beschoeiing werd aangetroffen, waardoor de herkomst van de dopjes in een keer duidelijk werd. Ook was gelijk duidelijk dat de beschoeiing, zoals de foto laat zien, niet echt geschikt is voor een duurzame toepassing, maar dat was eigenlijk al duidelijk toen de eerste dopjes werden aangetroffen.
Nog meer ?
Nee, want het is genoegzaam bekend, welke schade ontstaat aan ons milieu door aanwezig zwerfafval en verpakkingsmaterialen in het bijzonder.
We weten dat kunststoffen veelal aardolie als grondstof hebben. De wetenschappers die in de 20er jaren van de vorige eeuw aan de basis hebben gestaan van kunststoffen konden al vrij nauwkeurig voorspellen wat hun product voor eigenschappen had. En natuurlijk, er zijn in de decennia daarna de nodige technische aanpassingen en nieuwe varianten en samenstellingen geproduceerd, dit om bepaalde eigenschappen te verkrijgen. Maar de uiteindelijke basis is, die bleef grotendeels hetzelfde.
Door de eigenschappen weten we ook, dat het huidige plastic bedoeld voor eenmalig gebruik tot de geschiedenis zal moeten gaan behoren. Daarnaast weten we ook dat plastic in een gesloten kringloop mogelijk is, omdat we dan de zuiverheid van grondstoffen kunnen bewaken en controleren. Bij verschillende producten gebeurt dat al langer, vaak gestuurd vanuit de fabrikant. Want die heeft belang bij de zuiverheid van zijn grondstof om de kwaliteit van zijn eindproduct te kunnen garanderen bij hergebruik.
Tot slot
Plastic is mogelijk, maar niet in een oncontroleerbaar proces, dat tot zwerfafval leidt en niet herbruikbare reststoffen.